Obowiązek ratowania nielegalnych imigrantów zachęca ich do ryzyka?

Niektórzy komisarze UE wyrazili zaniepokojenie, że obowiązek poszukiwania i ratowania osób na morzu działa jako czynnik przyciągający nielegalnych imigrantów, zachęcając ludzi do niebezpiecznego przeprawiania się. Osoby takie mają bowiem świadomość, że w razie wypadku mogą oczekiwać rychłej pomocy.

Międzynarodowa Izba Żeglugi (ICS) zauważa, że statki handlowe są prawnie zobowiązane do ratowania osoby w niebezpieczeństwie na morzu według konwencji IMO (Międzynarodowa Organizacja Morska) SOLAS (międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu), która jest ratyfikowana przez praktycznie każde państwo członkowskie.

ICS podkreśla, że ratowanie osób znajdujących się w niebezpieczeństwie na morzu, w tym nielegalnych imigrantów, to obowiązek wynikający z przepisów prawa międzynarodowego, a także obowiązek czysto humanitarny.

ICS podtrzymuje tym samym swoje stanowisko, że cokolwiek komisarze UE zdecydują, humanitarny obowiązek statków handlowych zapewnienia pomocy osobom w niebezpieczeństwie na morzu pozostanie bez zmian.

Na podstawie konwencji SOLAS oraz Międzynarodowej Konwencji o Poszukiwaniu i Ratownictwie Morskim, obowiązkiem kierującego statkiem jest udzielanie pomocy osobie w niebezpieczeństwie, a także współpraca państw członkowskich IMO w sytuacjach wymagających ratowania życia ludzkiego oraz dostarczenie osób, które przeżyły do bezpiecznego miejsca.

ICS wyraził zaniepokojenie doniesieniami, że nowa operacja EU Frontex „Triton” będzie posiadała budżet w wysokości 1/3 poprzedniego, a jej głównym celem będzie kontrola graniczna, poszukiwanie i ratowanie na wodach międzynarodowych.

Operacja Triton zastąpi dotychczasowa włoską akcję pod nazwą Mare Nostrum, którą rozpoczęto w 2011 roku. W wyniku serii śmiertelnych w skutkach katastrof na morzu Włosi zaprzestali zawracać statki z imigrantami. W roku 2014 włoska straż i marynarka wojenna podjęła z morza już 150 tysięcy imigrantów. Pochodzą oni głównie z Syrii i Afryki. Pomimo podjętych akcji 3 tysiące osób zginęło podczas przepraw. Nowa operacja „Triton” będzie o wiele mniejszego rozmiaru. Wezmą w niej udział jednostki z państw śródziemnomorskich Unii oraz z Portugalii, Holandii, Finlandii i nie należącej do Unii Islandii, ale nie brytyjskie. Krytykują to organizacje pozarządowe - w tym brytyjska i Europejska Rada do Spraw Uchodźców.

ICS komentuje nowy projekt jako wprowadzanie trudnego zadania dla statków floty handlowej w postaci ratowania życia ludzkiego na morzu bez odpowiedniego wsparcia w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych państw członkowskich UE.

Co więcej w sytuacji, gdy statek wykonuje swoje obowiązki wynikające z prawa i w ramach aktu humanitaryzmu, obowiązkiem państw członkowskich pozostaje przyjęcie ocalałych osób na ląd, nawet jeżeli nie posiadają odpowiedniej dokumentacji. 

ICS jest globalnym stowarzyszeniem operatorów statków handlowych, którego statki są obecnie zaangażowane na co dzień w ratowanie uchodźców na Morzu Śródziemnym.

Na podstawie: Informacyjna Agencja Radiowa