Samochody ciężarowe i dostawcze najczęściej spotykane na promie
Transport towarowy drogą lądową nie mógłby funkcjonować w swoim obecnym kształcie bez szeregu wyspecjalizowanych pojazdów ciężarowych, dostosowanych do przewozu różnego rodzaju ładunków.
Choć ogólny zarys konstrukcji wielu z nich oparty jest na podobnych założeniach, w obrębie typowego szkieletu ciężarówki możliwe jest zastosowanie zróżnicowanych rozwiązań, które wpływają na ostateczne przeznaczenie, wagę i ładowność pojazdu.
Oto krótki przegląd typów ciężarówek, które najczęściej spotykamy na promach.
Busy 3,5 tony DMC - samochody dostawcze, popularne "dostawczaki"
Samochody dostawcze o masie całkowitej (DMC) nieprzekraczającej 3,5 tony to jedne z najbardziej powszechnych pojazdów ciężarowych, jakie poruszają się po drogach krajowych. Do ich zalet należy komfort użytkowania tego rodzaju pojazdu w przestrzeni miejskiej, dlatego też na ogół stanowią one pierwszy wybór w przypadku niewielkich dostaw do sklepów franczyzowych, punktów usługowych czy medycznych.
Na promach, samochody dostawcze również są lwią częścią wszystkich przewożonych ładunków. Ich kompaktowość pozwala wykorzystać armatorowi luki, w które nie mieszczą się już standardowe ciężarówki.
Starsze typy busów umożliwiają przewóz około 8 europalet, jednak obecnie produkowane pojazdy pozwalają na załadunek nawet do 12 palet. Ładowność busów najczęściej nie przekracza 1,5 tony, a długość pojazdu - 8 metrów.
Najczęściej występujące długości pojazdów dostawczych:
- Bus “blaszak” - do 6m długości;
- Sam. dostawczy do 8 EP (paka 4,2m) - do 6 lub 7m długości;
- Sam. dostawczy do 9 EP (paka 4,5m) - do 7m długości;
- Sam. dostawczy do 10 EP (paka 4,9m) - do 8 m długości (UWAGA! zawsze przekracza 7m).
Korzystanie z busów dostawczych ułatwia fakt, iż za ich kierownicą może zgodnie z prawem zasiąść posiadacz prawa jazdy kategorii B, jakkolwiek najnowsze przepisy unijne (kwiecień 2019) nieco ograniczają pozostałe udogodnienia, z których do tej pory korzystały firmy organizujące w ten sposób transport.
Ciągniki z naczepą oraz tandemy - różnice
Ciągnik siodłowy to nic innego, jak techniczne określenie kabiny i ramy pojazdu ciężarowego, którego podstawowym przeznaczeniem jest ciągnięcie naczep. Ten rodzaj przyczepy stanowi główne źródło obciążenia w obrębie ciężarówki, w nim bowiem przewożony jest dany towar. Naczepa połączona zostaje z ciągnikiem za pomocą siodła i sworznia.
Ciągniki z naczepą mogą pomieścić nawet 100m3 (33 europalety), a ich ładowność może dochodzić do 24 ton. Długość pojazdu nie może przekroczyć 16,5 metra długości, szerokości 2,5 metra, a wysokości 4 metrów. Pojazdy tego rodzaju znane są najczęściej pod nazwą TIR, jakkolwiek nie dotyczy ona typu samochodu ciężarowego, a konwencji celnej z 1975 roku, na bazie której odbywa się międzynarodowy transport towarów.
Jeżeli dany ciągnik wyposażony został w naczepę, ale dodatkowo przystosowany jest do ciągnięcia przyczepy, zestaw taki określany jest popularnie jako tandem. Wbrew pozorom, nie jest to sprzęt najtrudniejszy w manewrowaniu dla doświadczonego kierowcy ciężarówek, a dzięki zwiększonej powierzchni ładowania umożliwia jednorazowy przewóz ogromnej partii towaru.
Jednak warto pamiętać, DMC w przypadku tandemu to również 40 ton, a więc potencjalna ładowność na ogół nie przekroczy 24 ton przy całkowitej długości tandemu w granicach 18,75 metra.
Chłodnie, cysterny, pojazdy kontenerowe
Pojazdy ciężarowe, których komory przewoźne lub naczepy zostały wyposażone w infrastrukturę umożliwiającą utrzymanie towarów w niskich temperaturach, nazywane są chłodniami. Ich zadanie to przede wszystkim przewóz leków, materiałów medycznych i mrożonej żywności, ale znajdują także wiele innych zastosowań w transporcie.
Ciężarówka typu chłodnia to naczepa, w której możliwy będzie przewóz około 22 ton towarów wrażliwych (w przybliżeniu 30 europalet). Jej objętość wewnątrz to maksymalnie 92 m3, długość naczepy wynosi 13,6 metra, szerokość natomiast - do 2,6 metra. Łączna długość nie powinna przekroczyć 17 m długości.
Większość operatorów promowych, a w szczególności na promach pasażersko -towarowych, stosuje podłączenie elektryczne agregatu chłodniczego na naczepie. Wymaga to od pojazdu przystosowanego podłączenia na czas rejsu.
Zdarzają się jednak przypadki, kiedy pojazd, szczególnie starszego typu, nie ma możliwości podłączenia pod przewód siłowy. Podczas takiej sytuacji, aby nasz ładunek nie uległ uszkodzeniu, należy odnaleźć prom z otwartym pokładem, ponieważ tam jest największe prawdopodobieństwo zabrania naszego pojazdu z włączonym silnikiem.
Kolejna ciężarówka, bez której większość gałęzi przemysłu stanęłaby w miejscu, to cysterna - pojazd wyposażony w zbiornik na gazy, ciecze lub ciała stałe (np. silosy na zboże), które nie mogą być przewożone na standardowych naczepach. Same zbiorniki mogą być połączone z pojazdem w sposób czasowy lub trwały, a szczególnie niebezpieczne materiały przewożone są w cysternach hermetycznie zamkniętych.
Ładowność cystern zależy od przewożonej substancji, wynosząc niekiedy nawet 29 ton (przy DMC 35 ton). Długości takich pojazdów wahają się pomiędzy 12 a 16 metrów, dlatego przed rezerwacją przeprawy zalecamy wcześniejsze jego zmierzenie.
Warto pamiętać, że kierowcy, którzy wracają na pusto pojazdem, który wcześniej miał w zbiorniku ładunek niebezpieczny, muszą posiadać dokument potwierdzający dokładne mycie cysterny, w przeciwnym wypadku na promie będą traktowani dalej jako ładunek niebezpieczny.
Częściowo podobną funkcję pełnią również pojazdy kontenerowe - samochody ciężarowe z umieszczonym na naczepie pojemnikiem ogólnego bądź specjalnego przeznaczenia, w którym umieszczane są towary. Składają się one z ciągnika siodłowego i naczepy podkontenerowej, a wymiary samych kontenerów określane są wg. międzynarodowych typów ISO (od 1AA do 1DX).
Od 2017 roku dopuszczalny jest przewóz towarów pojazdami kontenerowymi o DMC 42, a nawet 44 ton - ich ładowność w przypadku uniwersalnych kontenerów to ok. 21,8 tony, a maksymalna długość 13,72 metra, z tolerancją do 15 cm.
Pojazdy specjalistyczne, ciężarówki niskopodwoziowe
Pojazdy ciężarowe specjalne bądź specjalizowane dostosowane zostały do transportu materiałów nietypowych, zarówno pod względem formy, jak i właściwości, a także do wykonywania określonych prac związanych z wyładunkiem czy transportem. Takim pojazdem jest choćby żuraw samochodowy lub wywrotka - pierwszy z nich transportuje na plac budowy zespolone z nim urządzenie, operowane z poziomu naczepy, drugi zaś przewozi w skrzyni ładunkowej materiały sypkie lub płynne.
Każdy z wielu typów pojazdów specjalistycznych posiada własne ograniczenia ładowności oraz wymiarów, niemożliwym jest zatem podanie ich sumarycznie dla całej kategorii. Przykładowo, wywrotki w zależności od typu mogą posiadać DCM od 3,5 tony do nawet 32 ton.
Ciężarówka niskopodwoziowa to pojazd, w którym nadwozie przybiera postać otwartej platformy, na której na jednym lub dwóch poziomach przewożone są inne samochody, maszyny budowlane czy rolnicze, a także mniejsze pojazdy ciężarowe.
Niskopodwoziowe samochody ciężarowe typu solo (tylko naczepa) nie mogą przekraczać długości 15 metrów (18,75 w przypadku tandemów niskopodłogowych) - pozostałe wymiary także odpowiadają standardowym wymaganiom prawa polskiego wobec ciężarówek. Potencjalna ładowność nie przekroczy z pewnością 30 ton.
